Daniel (Dama dama)
Daniel podobny jest z budowy nieco do jelenia, jednak jego sylwetka jest mniej kształtna. W zadzie jest on wyższy niż w barku (odwrotnie niż jeleń). Szyję ma krótką i fałdzistą, badyle krótkie, a poroże rozchylone na boki. Suknia daniela w lecie jest rdzawo-brązowa. W zimie przybiera kolor brudno-brązowy; na bokach tułowia ma białe cętki. W zimie cętki te są słabo widoczne, sierść dłuższa. Przez grzbiet ciągnie się ciemny pas. Pierś od przodu, badyle (nogi) i podbrzusze daniela są popielate, w okolica ogona ma białawe lustro okolone ciemną obwódką. Kwiat (ogon) dłuższy niż u jelenia (długość ok. 20 cm), z wierzchu czarny, znajduje się w ciągłym ruchu. Szczegół ten jest bardzo charakterystyczny dla daniela. Łyżki (uszy) daniela, zawsze stojące w bok, są w środku porośnięte jaśniejszym włosem. Daniel-byk ma poroże w kształcie litery U. Poroże to jest inne niż u jelenia, gdyż w połowie jego wysokości rozpoczyna się łopata, od przodu gładka, a z tyłu z odnogami (sękami): Poroże daniela nie ma odnogi nadocznej, a tylko oczniak i opierak, a potem łopatę. Wśród danieli dość często spotyka się osobniki o sukni białej lub czarnej. Taka barwa sukni nie jest wynikiem albinizmu (biała) lub melanizmu (czarna), ale zwykłą odmianą barwy danieli, która może występować w różnych odcieniach. Różnorodność barwy danieli nie wiąże się więc z niedorozwojem fizycznym lub z jakimiś zaburzeniami organizmu zwierzęcia. Charakterystyczne jest to, że daniel-byk nie ma grandli (szczątkowe kły w górnej szczęce).
Jaka
jest wielkość daniela?
Daniel-byk może osiągnąć wysokość w barki do 80 cm, długość do 140 cm i masę 60-70 kg. Poroże ma masę do 4 kg.
Daniel-łania jest znacznie mniejsza od byka i osiąga masę 30-35 kg.
W
jakich warunkach środowiskowych żyje daniel?
Daniel jest zwierzyną aklimatyzowaną u nas w XVI wieku. Sprowadzony został z krajów śródziemnomorskich. Do końca ubiegłego wieku występował przeważnie jako zwierzyna parkowa. Obecnie żyje także w stanie dzikim. W Polsce występuje niezbyt licznie, wyspowo, w zachodniej i południowo-zachodniej części kraju. Daniel znajduje ostoję w lasach mieszanych lub liściastych o znacznym podszyciu, przeplatanych łąkami lub znajdujących się w pobliżu łąk, lecz nie podmokłych.
Jaki jest tryb życia
danieli?
Daniel jest zwierzęciem gromadnym. W lecie, w okresie łojnym (upasania się przed rują) młode byki, łanie i cielęta chodzą razem, a stare byki w odrębnych, małych chmarach. Mocne łopatacze często chodzą samotnie i rzadko pokazują się w bardziej otwartych miejscach. Chmarę byków zawsze prowadzi najmocniejszy, a więc inaczej niż u jeleni. W okresie godowym (bekowiska) byki odszukują chmary łań, odpędzają od nich młode byczki i z łaniami spędzają okres godowy. Daniel jest bardzo ruchliwy i dlatego spotkać go można w ciągu całego dnia. Ze względu na swoją ruchliwość nie jest
lubiany przez jelenie i sarny, gdyż stale je niepokoi i dlatego opuszczają one siedliska danieli, jeśli jest ich dużo w danym łowisku.
Daniel mimo ruchliwości nie lubi wędrować, tak jak np. jeleń, trzyma się raczej swojej ostoi, a w okresie bekowiska stałych rujowisk (nawet przez
kilka lat).
Daniel ma charakterystyczny sposób poruszania się, np. w biegu skacze od razu na cztery nogi podobnie jak koza domowa. Jest bardzo ostrożny i uważny; ma bardzo dobry wzrok (w przeciwieństwie do jelenia) i często zmienia swoje przesmyki. Pomimo dość ciężkiej budowy świetnie skacze i potrafi bez trudu pokonywać przeszkody, nawet dwumetrowej wysokości.
Górna granica wieku daniela wynosi ok. 20 lat.
Czym żywi się
daniel?

Daniel jest roślinożerny; żywi się
więc głównie trawą, liśćmi, ziołami i zbożem, w mniejszym stopniu pędami drzew i krzewów, ponadto kord drzew liściastych i iglastych. Bardzo chętnie je owoce drzew liściastych, jak żołędzie, bukiew i kasztany, a także grzyby.
Daniel spałuje mniej niż jeleń i w ogóle czyni mniejsze szkody w lesie. W polu jednak szkody wyrządzone przez daniele są często większe, gdyż chętnie wychodzi na żer w pole i wydeptuje uprawy.
Daniel żeruje przeważnie w nocy, ale także w dzień,. we wczesnych godzinach popołudniowych. Stare łopatacze żyjące samotnie w lecie wychodzą na żer tylko w nocy.
Jak
przebiega ruja u danieli?
Ruja danieli (bekowisko) rozpoczyna się w połowie października (bezpośrednio po zakończeniu rykowiska jeleni) i trwa do połowy listopada. W okresie poprzedzającym ruję byk przednimi badylami kopie w gęstwinie leśnej wgłębienie do leżenia, w które oddaje mocz. To wgłębienie powiększa codziennie, aż jest takie duże, że gdy położy się w nim, to nie jest widoczny. W związku z tym, że w to wgłębienie wciąż oddaje mocz, jest ono bardzo cuchnące. Po okresie bekowiska z wgłębienia tego byk nie korzysta.
W okresie rui byk zbiera sobie chmarę łań (5-8 sztuk), którą trzyma we władaniu przez okres ok. 2 tygodni, jeżeli nie zostanie wcześniej zrogowany i odpędzony przez innego byka. W tym czasie daniel-byk jest jeszcze bardziej wojowniczy niż jeleń-byk, ale z uwagi na kształt poroża walki danieli rzadko kończą się tragicznie.
W okresie rui byk stadny prawie nic nie je i przez to traci swoją wagę. W tym czasie wydziela silny odór. Krycie łań następuje w tzw. rujowiskach; tj. w tych wcześniej wykopanych wgłębieniach w ziemi.
W okresie rui byk wydaje chrapliwy głos podobny do beczenia. Beczenie to rozpoczyna się już w godzinach południowych. Łania nosi płód ok. 33 tygodni (230 dni,'7 i pół miesiąca). W czerwcu lub na początku ,lipca wydaje na świat jedno lub dwa cielęta. Matka karmi je do grudnia.
Zdolność rozmnażanie się daniel osiąga w drugim roku życia.
Jak
daniel kształtuje swoje poroże?
W wieku 7-8 miesięcy życia (styczeń, luty) daniel rozpoczyna budowę pni pod przyszłe poroże. Pierwsze poroże nasadza od maja i w sierpniu wyciera ze scypuły, a nosi je do maja następnego roku. Pierwsze poroże ma kształt krótkich tyk bez odnóg i bez róży (szpiczaki). Drugie poroże (trzeci rok życia) buduje daniel do sierpnia i wyciera na początku września. Poroże to ma dwie odnogi, oczną i opierak, a tyki mają różę. Drugie poroże zrzuca daniel w końcu kwietnia. Trzecie poroże (czwarty rok życia) buduje daniel do sierpnia i nosi do kwietnia-maja. Trzecie poroże ma kształt tyk z odnogami oczną i opierakiem oraz zgrubienia, spłaszczenie na końcu tyki będące zapowiedzią przyszłej łopaty (łyżkarz). W następnych latach rozwój poroża ma miejsce głównie w końcowej części tyki, gdzie powstaje łopata, z przodu równa, coraz wyższa i szersza. L wiekiem
wzrasta liczba sęków w tylnej części łopaty, a więc inaczej niż u łosia, którego rosochy mają sęki z przodu. Odnoga nadoczna występuje u danieli niezmiernie rzadko. Byki stare o dużym i mocnym porożu mają w dolnej pylnej części łopaty długą odnogę (hak, ostroga). Poroże u młodych byków-danieli ma kształt zbliżony do litery V, u starych zaś do litery U, z szerokim, płaskim dołem tej litery (rozłoga ma się do wysokości mniej więcej jak 2:1). Wśród danieli i u innej zwierzyny płowej występują nieprawidłowości w rozwoju poroża, które kwalifikują byka do selekcyjnego odstrzału. Takimi wadami są: brak opieraka, nierównomierny kształt obydwu tyk, wysokie tyki, nieprawidłowa lub wąska łopata, bardzo mała rozłoga łopat. Wśród starych byków zdarzają się wypadki niezrzucania poroża i wówczas spod róży wyrasta nowe
poroże, jest ono oczywiście karłowate i zniekształcone (poroże podwójne).
Na
podstawie czego określa się wiek daniela?
Wiek daniela w łowisku określa się, podobnie jak jelenia, po zachowaniu się i budowie, natomiast po odstrzeleniu na podstawie uzębienia: W okresie od 5 miesiąca do 26 miesiąca życia wiek daniela określa się na podstawie zakresu wymiany zębów mlecznych na stałe, a w późniejszym czasie według stopnia starcia zębów przedtrzonowych i trzonowych oraz. koron siekaczy.
Jak
wygląda trop daniela?
Trop daniela jest bardzo podobny do tropu jelenia, różni się tylko wielkością. U daniela występują bardzo małe różnice wielkości tropu przednich i tylnych badyli. Długość tropu wynosi 7-8 cm, a szerokość 5 - 5,5 cm.